Sigaranın Psikolojik Bağımlılığını Değerlendirme Ölçeğinin (SPBDÖ) Türkçe’ye Uyarlanması Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizi

Mert Bardakcı, Serdar Öztora, Hamdi Nezih Dağdeviren

Anahtar Kelimeler: sigara, geçerlilik, güvenilirlik, psikolojik bağımlılık

Amaç:

Bu çalışma, Ponciano-Rodríguez ve arkadaşları tarafından geliştirilen “Sigaranın Psikolojik Bağımlılığını Değerlendirme Ölçeği (SPBDÖ)” nin Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenilirliğini Türk toplumunda test etmeyi amaçlamaktadır

Gereç ve Yöntem:

Çalışma için Mart 2021 tarihinde sigara kullanan, çalışmaya katılmayı kabul eden ve rastgele seçilmiş toplam 420 katılımcıdan veri toplanmıştır. “Test to Assess the Psychological Dependence on Smoking (TAPDS)”in çevirilerinin yapılmasının ardından hazırlanan sosyodemografik form ve 25 soruluk “Sigaranın Psikolojik Bağımlılığını Değerlendirme Ölçeği (SPBDÖ)” katılımcılara uygulanmıştır.

Bulgular:

263’ü erkek ve 157’si kadın olan katılımcıların yaşları 20 ile 85 arasında değişmekte olup yaş ortalaması 31,07’dir. Ölçeğin tüm maddeler için faktör yük değerleri 0.30’dan yüksek olduğu ve tüm maddelerin istatistiksel olarak anlamlı (p<0,05) olduğu görülmüştür, toplam puanı için hesaplanan Cronbach's α ve McDonald's ω değerleri 0,93 olarak bulunmuştur.

Sonuç:

Bu çalışmada yapılan analiz sonucunda “Sigaranın Psikolojik Bağımlılığını Değerlendirme Ölçeği (SPBDÖ)”nin Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenilirliğinin yeterince yüksek olduğu, sigara bağımlılığında kullanılabilecek bir ölçek olduğu söylenebilir.

Kaynaklar:

#5