Evde Bakım Alan Kanser Hastalarında Homosistein Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Mahcube Çubukçu, Mukadder Arslanbek Erdem, Nur Şimşek Yurt, Seçil Müderrisoğlu

Anahtar Kelimeler: evde bakım, homosistein, kanser

Amaç:

Homosistein, metiyonin metobilazması sırasında oluşan, sülfür içeren bir aminoasittir. Plazma homosistein düzeyi 5-15 μmol/L olarak kabul edilmektedir.¹ Artan plazma homosistein artışı; arteriyel, venöz tromboz, serebrovasküler hastalıklar, kalp hastalıkları, kronik böbrek yetmezliği, diabetes mellitus gibi birçok hastalık için risk faktörüdür.² Plazma homosistein artışının kanser ile yakından ilişkili olduğunu düşündüren çalışmalar mevcuttur.³ Amacımız evde bakım alan kanser hastalarımızda plazma homosistein düzeyini araştırmaktır.

Gereç ve Yöntem:

01.04.2021-01.06.2021 tarihleri arasında Samsun Üniversitesi Samsun Eğitim Araştırma Hastanesi Evde Sağlık Hizmetleri Birimi’nde yapıldı. Etik kurul onayı alındıktan sonra, çalışmayı kabul eden 55 kanser hastası evinde ziyaret edildi. Hastalardan, evlerinde plazma homsistein düzeyi için kan örneği alındı. 51 sağlıklı kontrol grubu benzer yaş, cinsiyet özelliklerine göre seçildi. Kronik hastalığı ve kalp hastalığı olanlar, B12 ve folik asit tedavisi alanlar, mide veya bağırsak operasyonu geçirenler çalışma dışı bırakıldı. Tüm gruplarda Immunoassay yöntemiyle homosistein düzeyleri belirlendi. Hasta ve kontrol gruplar arasındaki karşılaştırmalar için Mann Whitney U ve Pearson ki kare testi kullanıldı. SPSS 21.0 paket programı uygulandı. p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

Bulgular:

Kanser hastalarının (32 erkek, 23 kadın) yaş ortalaması 76,25±13,12, kontrol grubunun (27 erkek, 24 kadın) yaş ortalaması 75,04±14,27 yıl idi. Evde bakım alan kanser hastalarında en sık (%24,62) görülen tanı kolon kanseriydi. Hastaların %36,10’u yatağa yarı bağımlı idi. Kontrol grubundaki plazma homosistein seviyeleri 19,31±9,66 μmol/L, hasta grubunda ise 24,40±9,07 μmol/L olarak bulunmuş olup, istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p=0,035). Hem hasta, hem kontrol grubunda yaş ve cinsiyet ile plazma homosistein düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p=0,021). İleri yaşta ve erkek cinsiyette plazma homosistein düzeyi daha yüksek tespit edilmiştir.

Sonuç:

Evde bakım alan kanser hastalarında plazma homosistein düzeyi, sağlıklı kişilerden daha yüksekti. Yaş ve cinsiyet plazma homosistein düzeyini etkilemektedir. Kanser hastalarında plazma homosistein düzeyini değerlendiren kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

#58