Covid-19 Aşı Polikliniğine Başvuran Bireylerin Erişkin Aşıları Olma Düzeyi Ve Aşılamayı Etkileyen Faktörlerin Pandemi İle İlişkisinin Değerlendirilmesi

Ebru Şahin, Beray Gelmez Taş, Güzin Zeren Öztürk

Anahtar Kelimeler: pandemi,erişkin aşı,bağışıklama

Amaç:

Aşılama, hastalığı önlemek için en etkili halk sağlığı önlemlerindendir. Tüm dünyada erişkin dönem aşılama oranları hedefin altındadır. COVID-19 pandemisi ile bir aşının varlığının tüm dünyanın yaşamını nasıl etkileyebileceği anlaşılmıştır. Bu çalışmada COVID-19 pandemisinden sonra erişkinlerin aşılama konusunda tutumlarının, aşı yaptırmadaki çekincelerinin ve aşı yaptırmaya engel durumların belirlenmesinde toplumun bakış açısındaki değişikliklerin değerlendirilmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem:

Çalışma tek merkezli, kesitsel niteliktedir. Çalışmaya Ağustos 2021 tarihleri arasında Covid-19 erişkin aşı polikliniğine başvuran çalışmaya katılmayı kabul eden 150 kişi dahil edildi. Erişkin bağışıklama ile ilgili literatür incelemesindeki bilgilere göre 16 sorudan oluşan anket uygulandı.İstatistiksel anlamlılık düzeyi p< 0,05 kabul edildi.

Bulgular:

Çalışmaya 150 katılımcı dahil edildi. Yaş ortalaması 50,35 ±13,613(min:19 max:90) idi.Erkek katılımcılar 77(%51,3) kişiydi.106 (%70,7) kişi lise ve üstü eğitim düzeyinde iken 60 (%40) kişi 5000 Tl ve üzeri gelire sahipti.89 (%59,3)’unun kronik hastalığı yoktu. Herhangi bir erişkin aşı yaptıran 57 (%38) kişiydi. En yüksek oranda (%16,7, n=25) Hepatit B aşısı yer alırken ikinci sırada Td aşısı (n=23, %15,3) gelmekteydi. 123 (%82)’ü grip aşısı olmamıştı.10 (%8,7)’u pandemi nedeniyle ilk kez bu yıl grip aşısı yaptırmıştı. Grip aşısı olma nedenleri arasında koruyucu olduğunu düşünen 16 (%10,7) kişiydi. Grip aşısı olmama nedenleri arasında yeterli bilgiye sahip olmadığını düşünen 25 (%16,7), pandemi dolayısıyla sağlık kuruluşunda gelmek istemeyen 17 (%11,3) kişiydi. Grip aşısı olma ile gelir düzeyi (p:0.002) ve eğitim durumu (p:0.001) arasındaki ilişki anlamlıydı. 19(%12,7)’u pnömokok aşısı olmuştu. Pnömokok aşısı olmama nedenleri arasında yeterli bilgiye sahip olmadığını düşünen 29 (%19,3) ,pandemi dolayısıyla aşı için sağlık kuruluşuna gelmek istemeyen 10 (%6,7) kişiydi. Pandemi öncesi aşı hakkındaki düşünceleriniz pandemi sonrası değişti mi? şeklinde soru yöneltildiğinde ‘evet değişti’ olarak cevaplayan 57 (%38) kişi olup yaşla beraber karşılaştırıldığında anlamlı bulunmadı.(p:0,354)

Sonuç:

Bu çalışmada erişkin aşı hakkında yeterli bilgiye sahip olma ve herhangi bir aşı olma oranı düşüktür. Aşılamanın önemi yalnız pandemilerde değil, tüm zamanlarda vurgulanmalı; toplumun bilgi, eğitim ve farkındalık düzeylerinin artırılması gerekmektedir.

#59