Gebelerin COVID-19 aşısı ile aşılanma durumları: Samsun örneği

Bahadır Yazıcıoğlu, Muhammet Ali Oruç

Anahtar Kelimeler: Gebe, aşı, COVID-19, koruyucu hekimlik, pandemi

Amaç:

Pandemi ile mücadelede gelinen nokta artık sağlık profesyonellerinin elinde kuvvetli bir silah var; AŞI! Toplumdaki kişilerinin çoğu aşılanmış olsa da aşıya güvenmeme, riskli olduğunu düşünme gibi farklı sebeplerden dolayı aşı olmayan bireyler mevcuttur. Bu çalışma ile gebelerin COVID-19 aşısı ile aşılanma durumlarını ortaya çıkarmak ve pandemi ile mücadelede aşılanmaya dikkat çekmek amacıyla çalışma yürütülmüştür.

Gereç ve Yöntem:

Aile hekimliği bilgi sistemi otomasyonlarından alınan bilgilere (gebelik tanısı, son adet tarihi (SAT), yaş vb.) göre kesitsel olarak Eylül 2021 sonu itibariyle Samsun ilinde aile hekimliği birimlerine kayıtlı 7290 gebe bulunmaktadır. İlçelere göre sınıflandırılan gebe listesi yaşa göre sıralanmıştır. Gebelerin aşılanma durumlarını incelemek amacıyla, %5 hata payı ve %95 güven aralığında yapılan güç analizi sonucu örneklem hesabı ile 366 gebenin evrenin özelliklerini temsil edeceği bulunmuştur. Yaşa göre ve ilçelere göre 371 gebeye ait sıralanan veri listesi, tabakalı örneklem yöntemiyle seçilmiştir. Seçilen gebelerin kayıtlarından TC kimlik numaraları ile AŞILA programı üzerinden COVID-19 aşılanma durumları incelenmiş, olunan aşı türü ve aşılanma tarihleri not edilmiştir. Daha sonrasında verileri anonim hale getirmek üzere kimlik numaraları kişisel verilerin gizliliği kapsamında başka yerde kullanılmadan listelerden çıkarılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler SPSS paket program ile yapılmıştır.

Bulgular:

Gebelerin ortalama yaşı 28,59 olarak bulunmuştur. Ortalama gebelik haftası 19,83 haftadır.
216 gebe (%58,22) herhangi bir COVID aşısı olmamıştır. Bu gebelerden sadece 11’i (%5,09) daha önce COVID geçirdiği için henüz aşı hakkı olmayan gebedir.
COVİD aşısı olmuş gebe sayısı 155’tir (%41,77). Aşılı gebelerden 57’si (%36,77) aşısını SAT öncesinde olmuştur. 24’ü (%15,48) SAT sonrası ilk 28 günde aşısını olmuştur. SAT sonrası en az 28 gün sonra yani muhtemel gebelik tanısı sonrası aşı olan gebe sayısı 74’tür (%47,74).

Sonuç:

Gebeler COVID aşısı ile aşılanma oranlarında toplum ortalamalarının çok gerisinde kalmıştır. COVID enfeksiyonu kadar önemli olabilecek bir durumdur. Güvensizlik, bebeğe zarar verebileceği gibi yanlış bilinen durumlar bu duruma sebep olduğu düşünülmektedir. Aşı konusunda yapılacak çalışmalar bilim dünyasına yol gösterici olacaktır.

#62