Sigara Bıraktırma Polikliniğine Başvuran Hastaların Bağımlılık Düzeyi İle Hemogram Parametreleri Arasındaki İlişki

Sanem Nemmezi Karaca, İmran Şahi̇n Düz, Nadime Yildirim Karatepe Yildirim Karatepe

Anahtar Kelimeler: Hemogram, inflamasyon, nötrofil/lenfosit oranı, platelet/lenfosit oranı, sigara

Amaç:

Son yıllarda inflamasyonun değerlendirilmesinde hemogram pratik bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada da sigara kullanımının hemogram parametreleri üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem:

Vaka kontrol tarzında tasarlanan bu araştırma için Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Etik Kurulu’ndan gerekli onay alındı. Çalışma Sigara Bıraktırma Polikliniği’ne 1 Ocak-31 Aralık 2018 tarihleri arasında başvuran 510 hastadan verilerine eksiksiz ulaşılabilen 104 kişi üzerinde yürütüldü. Kontrol grubuna, vaka grubuna benzer yaş ve cinsiyette, aynı tarihlerde farklı nedenlerle polikliniğimize başvuran ve hemogram çalışılan 45 kişi dahil edildi. On sorudan oluşan anket formu ile bireylerin yaş, cinsiyet, ekshale karbonmonoksit düzeyi ve hemogram testinde yer alan hemoglobin, eritrosit, trombosit, lökosit, lenfosit ve nötrofil sayıları kaydedildi. Grupların inflamasyon durumları nötrofil/lenfosit oranı (NLR) ve platelet/lenfosit oranı (PLR) hesaplanarak karşılaştırıldı. Vaka grubunun bağımlılık düzeyi Fageström Bağımlılık Testi aracılığıyla değerlendirildi. Veriler SPSS 23 programına yüklenerek tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra Student t testi, Man Whitney-U testi ve ki kare testi kullanıldı. Yanılma düzeyi 0,05 kabul edildi.

Bulgular:

Çalışmaya dahil edilen 149 kişinin %38’i (n:57) kadın, %61,7’si (n:92) erkek olup; yaş ortalaması 43 (min-max:19-72) idi. Sigara paket yıl ortancası 20,5 (min-max:3-55) yıldı. Ortalama Ekshale CO düzeyi 14 (min-max:1-73) idi. Vaka grubuna dahil edilen bireylerin %60’ına (n:62) vareniklin ve %40’ına (n:42) nikotin replasman tedavisi başlanmıştı. Bu bireylerin %34,6’sının çok yüksek, %41,3’ünün yüksek ve %13,5’inin orta bağımlılık düzeyinde olduğu tespit edildi. Sigara içenlerde hemoglobin düzeyi, beyaz küre, nötrofil ve monosit sayısı kontrol grubuna kıyasla istatistiksel açıdan anlamlı seviyede daha yüksek bulundu (p<0,05) (Tablo1). İnflamatuvar belirteçler açısından karşılaştırıldığında NLR oranları arasında anlamlı farklılık izlenirken (p: 0,018); PLR oranları arasındaki fark anlamlı bulunmadı (p:0,184).

Sonuç:

Çalışmamızda sigara kullanımının hemogram parametreleri üzerinde anlamlı farklılıklara neden olabildiği gözlendi. Bu değişikliklerin sekonder olarak ortaya çıkabilen polisitemi, ateroskleroz ve kardiyovasküler hastalık riski gibi kronik inflamatuvar süreçlerle ilişkili olup olmadığının başka çalışmalar ile araştırılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

#145