Isparta İlindeki Evlilik Öncesi Tarama Sonuçlarının Analizi ve Talasemi Taşıyıcılığı Prevalansının Belirlenmesi

Şerife Ünver

Anahtar Kelimeler: Evlilik Öncesi Taramalar, Talasemi, Aile Hekimliği

Amaç:

Çalışmamızda amacımız 2017-2020 yılları arasında Isparta İl Halk Sağlığı Müdürlüğü tarafından tarama amacıyla yapılmış evlilik öncesi tetkikleri inceleyerek bulaşıcı hastalıklar ve talasemi taşıyıcılığı açısından mevcut durumu ortaya koymaktır.

Gereç ve Yöntem:

Çalışmamıza 17 yaş ve üzeri olan, evlilik öncesi yapılması gereken tüm (bulaşıcı hastalıklar, hemogram, elektroforez) sonuçları bir arada olan kişiler dâhil edildi. Bu kriterlere uyan 2017-2020 yılları arasındaki toplam 23,924 kişinin verilerinden, evlilik öncesi tarama yaptırdığını düşündüğümüz 16.181 (%67,6) kişinin verileri incelendi. Kruskall-Wallis, Mann-Whitney-U, ki-kare, gerekli olan yerlerde Fisher Exact testi kullanıldı. Anlamlılık % 95 güven aralığında; p<0,05 anlamlı kabul edildi.

Bulgular:

16.181 kişinin %49,3 (n=7979)’ü kadın, yaş ortalamaları 29,70±8,70 (min:16, max:95) idi. 2017-2020 yılları arasında rutinde bakılan bulaşıcı hastalık tetkiklerinin analizi sonucunda tetkik yapılan kişilerin %0,9’unda (n=152) HBsAg, %64,8’inde (n=10493) AntiHBS, %0,03’ünde (n=6) AntiHBcIgM, %5,47’sinde (n=885) AntiHBcIgG, %0,4’ünde (n=70) AntiHCV pozitifliği saptanıp AntiHIV pozitifliği saptanmadı. Tetkik yaptıranların %42,6’sında (n= 6901) AntiHBS düzeyinin >10 ve %48,3’ünde (n=7810) ≤ 10 olduğu saptandı. Çalışmamızda ortaya koyduğumuz talasemi prevalansını belirlerken sadece Mentzer ve RDW indeksi kullanarak ulaştığımız %16,1 oranındaki kişilerin talasemi taşıyıcısı olabileceği ancak buna HbA2 >3,5 kriteri eklenerek prevalansın %2,2 (n=349) olduğu bulundu.

Sonuç:

Bulunan talasemi prevalansı (%2,2) Türkiye geneli ile uyumludur (%2,1). Çalışmamızda 152 kişide HbsAg, 38 kişide VDRL, 13 kişide TPHA antijenleri pozitif bulunmuş, bu da bize bulaşıcı hastalıkları taramanın ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştır. Isparta’da evlilik öncesi gelen herkesten istenen hemogram, elektroforez ve bulaşıcı hastalıkların sonuçlarına göre gerekli danışmanlıklar verilmeli ve gerekli görüldüğünde aşılama önerilmelidir. Çalışmamızda Anti Hbs düzeyi 10’un altında 7810 kişi olduğu, yapılan evlilik taramalarında istenen tetkikler açısından bir standardın olmadığı bu konunun ilçe, bölgelere göre değişim gösterdiği saptanmış olup bir standardizasyonun olması gerektiği düşünülmüştür. Sonuç olarak evlilik öncesi taramalar fırsattır, talaseminin yanında bulaşıcı hastalıkları değerlendirmek önemlidir.

#42