Belim Ağrıyor Bir İğne Yaptıracaktım
Özlem Elçi, Serdar Öztora
Anahtar Kelimeler: aile hekimliği, depresyon, birinci basamak, kapsamlı yaklaşım
Giriş:
Aile hekimleri bireylerin ilk temas noktasıdır ve günlük pratikte ayrışmamış hastayla karşılaşırlar.
Depresyon; en sık olarak hiçbir şeyden zevk alamama, çökkün ruh hali ve işlevsellik kaybıyla seyreden bir duygu durum bozukluğudur ve birinci basamakta en sık karşılaşılan hastalıklardan biridir.
Ve depresyondaki hastaların birçoğu halsizlik, yorgunluk ve iştahsızlık semptomlarıyla en sık birinci basamağa başvurmaktadır.
Bu olgumuzda; anamnezin doğru ve eksiksiz alınması, hastaya biyopsikososyospritüel yaklaşımın ve birinci basamakta hasta yönetiminin öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.
Olgu:
25 yaş erkek hasta, 1-2 haftadır devam eden bel ağrısı ve hafif balgam şikâyetleri vardı.
Bilinen kronik bir hastalığı ve düzenli kullandığı bir ilacı yoktu.
Fizik muayenesinde genel durumu iyi, akciğerlerinde dinlemekle sağ alt bazalde ronküs mevcuttu. Diğer sistem muayeneleri doğaldı.
Sigara öyküsü 12 paket/yıldı.
Hastanın anamnezi derinleştirildiğinde sigarayı önceleri günde bir paket içerken, son bir yıldır günde iki paket içmeye başlamıştı. Genel olarak bir isteksizlik ve hiçbir şeyden zevk alamama hali mevcutmuş. Birinci Basamak için Beck Depresyon Tarama Ölçeği uygulandığı zaman toplamda 12 puan almıştı. Ölçekten 4 ve üzeri puan %90 depresyon olasılığı taşımaktadır.
Kişinin aktif bir intihar düşüncesi olmadığı için ayaktan psikiyatri konsültasyonu istendi. Atipik pnömoni düşünülüp hastaya reçetesi düzenlendi ve bir hafta sonrasında kontrole çağrıldı. Psikiyatrik semptomlar haricinde aktif şikâyeti yoktu ve psikiyatri hekimiyle görüşen hastaya ilaç tedavisi başlanmıştı. Birer ay aralıklarla izleme çağrılan hastada 6 ayın sonunda belirgin olarak semptomlarda gerileme ve iyileşme gözlendi. Hastaya Birinci Basamak için Beck Depresyon Tarama Ölçeği tekrar uygulandığı zaman aldığı skor 3’e kadar gerilemişti. Hastanın da isteğiyle 1 yıl ilaç tedavisine devam edilip tedavisi sonlandırıldı.
Sonuç:
Birinci basamak bir hastalığın tanı ve tedavisinden çok daha fazla şey barındırır. Sadece tanı koymak ve tedavi etmek değil, gerekirse konsültasyonları istedikten sonra süreci yönetmek de aile hekimine düşen görevler arasındadır. Hastalara biyopsikososyal bir bütün olarak yaklaşmak aile hekimliği pratiğinde asla göz ardı edilmemelidir.
Kaynaklar:
#83