Fibromiyaljide Hastalık Şiddetinin D Vitamini Düzeyi ve İnflamatuar Belirteçler ile İlişkisi
Nur Demi̇rbaş, Ruhuşen Kutlu
Anahtar Kelimeler: Fibromiyalji, Vitamin D, İnflamatuar belirteçler
Amaç:
Fibromiyalji sendromu (FMS) eklem tutukluluğu, ağrılı hassas noktalar ve yaygın ağrı ile karakterize kronik sistemik bir hastalıktır. Bu çalışmada amacımız fibromiyalji hastalarının hastalık şiddeti ile D vitamini seviyeleri ve inflamasyonla belrteçleri olan nötrofil lenfosit oranı (NLR), eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) ve C-reaktif protein (CRP) parametreleri ile ilişkisini değerlendirmekdir.
Gereç ve Yöntem:
Vaka-kontrol tipindeki bu çalışmanın örneklemine Aile hekimliği polikliniğine başvuran daha önce FMS tanısı almış 85 kadın hasta grubu ve şikâyeti olmayan hastanemizde rutin laboratuvar incelemesi yapılan100 kadın kontrol grubu olarak alındı. Olguların ve sağlıklı kontrollerin 25(OH) D3 vitamini (ng/ml), nötrofil (K/mm³), lenfosit (K/mm³), ESH (ml/h), CRP (mg/l) gibi parametreleri kaydedildi. Hastaların fonksiyonel durumunu ve progresyonunu değerlendirmek için takipte kullanılan Fibromiyalji Etki Anketi’nin Türkçe versiyonu (FEA) kullanıldı.
Bulgular:
Çalışmaya katılan FMS’li hastaların yaş ortalaması 43,19±7,47 yıl ve kontrol grubunun yaş ortalaması 41,43±8,21 yıl idi (p=0,199). Hasta grubunun FEA puan ortalaması 58,96±10,69 (25-78) puan bulundu. Hasta ve kontrol gruplarının nötrofil, lenfosit ve NLR parametreleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki yoktu (sırasıyla p=0,657, p=0,693 ve p=0,260). FMS hastalarının D vitamini seviyesinin kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha düşük, ESH ve CRP düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edildi (p=0,034, p<0,001 ve p=0,004) (Tablo 1).
Hem FMS’li hasta grubunda hem de kontrol grubunda inflamasyon belirteçleri ile vitamin D düzeyi arasında anlamlı bir korelasyon saptanmadı (p>0,05). FMS’li hastaların FEA puanı ile Vitamin D düzeyi arasında negatif yönde orta düzeyde anlamlı bir korelasyon saptandı (r=-0,400, p<0,001) (Tablo 2).
Sonuç:
Çalışmada fibromiyalji hastalarında kontrol grubuna göre D vitaminin düzeyinin daha düşük olduğu ve hastalık şiddeti ile D vitamini seviyesi arasında negatif bir ilişki olduğu tespit edildi. Fibromiyalji hastalarında CRP ve ESH seviyelerinin kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu, NLR'nin ise gruplar arasında değişmediği bulundu. FMS’li hastaların inflamatuar göstergeleri ve D vitamin düzeyleri erken dönemde değerlendirilmeli, gerekli beslenme takviyesi (kalsiyum/ vitamin D), uygun egzersiz programları ve gerekirse medikal tedavi uygulanmalıdır.
Kaynaklar:
#39