Bir Covid-19 Servisinde Yatan Hastaların Klinik Seyirlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi
Sanem Nemmezi Karaca, Sena İrkin
Anahtar Kelimeler: Covid, klinik seyir, taburculuk, yoğun bakım
Amaç:
Koronavirüs hastalığı (Covid 19), milyonlarca insanın sağlığını ve hayatını tehdit etmiş; DSÖ tarafından pandemi ilan edilmiştir. Bu çalışmada servise yatırılan hastaların klinik seyirlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem:
Araştırmamız kesitsel-tanımlayıcı tipte bir ön çalışma olarak dizayn edildi. Çalışmanın evrenini; ilimizde bulunan pandemi hastanesinin bir katında, Ağustos 2020 tarihinde, 10 günlük nöbet sürecinde yatan 105 hasta oluşturmaktaydı. Hastaların, hastanede kalış süreleri üzerine etkili olabilecek klinik verileri SPSS 23 programına yüklendi. Analizlerde tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra ki-kare testi kullanıldı. Yanılma düzeyi 0,05 alındı.
Bulgular:
Katılımcıların %55,2’si kadın olup; yaş ortancaları 64±13,99’du (23-88) ve %62,9’unun ek bir kronik hastalığı mevcuttu. En sık eşlik eden hastalıklar %27,6 ile diyabet ve %51,4’le hipertansiyondu. Hastaların %91,4’ünün PCR pozitifti, %78,1’inin BT bulgusu vardı. Çalışma süresince hastaların 13’ünde sekonder enfeksiyon, 27’sinde komplikasyon gelişti. Bir hasta ex oldu, 9 hasta yoğun bakıma devredildi. Bu hastaların 65 yaş üzerinde olduğu gözlendi. Yatışlarının ilk iki gününde hastaların %29,5’inin ateşleri yükseldi ve en düşük oksijensiz satürasyon değeri ortancası 90±7,04 (53-98) bulundu. Katılımcıların %60’ına hidroksiklorokin (HK), %9,5’ine Favipiravir, %17,2’sine kombine tedavi başlandı. %13,3’ünde tekli tedaviden yarar görmeyince ardışık tedaviye geçildi, %5,7’sinde steroid kullanıldı. Hastanede 5 günden uzun kalanların oranı %42,1 olup; yatış süresi en uzun 10 gündü. Hastanede kalış süresine cinsiyetin, yaşın, ateşin bir etkisi gözlenmedi. Kullanılan tedavinin şekli, kronik hastalık varlığı, sekonder enfeksiyon ve komplikasyon gelişimi taburculuk süresini etkilemekteydi (p<0,005). Kullanılan tedavi şeklinin, steroid gereksiniminin, sekonder enfeksiyon ve komplikasyon gelişiminin yoğun bakım ihtiyacını etkilediği saptandı (p<0,005). HK kullananların kombine ya da ardışık tedavi kullananlara kıyasla yatış süreleri daha kısa, yoğun bakım ihtiyaçları daha azdı (p<0,001). Sekonder enfeksiyon gelişenlerde yoğun bakım ihtiyacı gelişmeyenlere kıyasla 4 kat daha fazlaydı (p:0,046).
Sonuç:
Bu çalışmada kullanılan tedavi şeklinin, kronik hastalık öyküsünün, sekonder enfeksiyon ve komplikasyon gelişiminin taburculuk süresini; kullanılan tedavi şeklinin, steroid gereksiniminin, sekonder enfeksiyon ve komplikasyon gelişiminin yoğun bakım ihtiyacını etkilediği gözlendi.
Kaynaklar:
#69