Hemodiyaliz Hastalarında C- Reaktif Protein Ve Prokalsitonin Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Fatma Çölkesen, Dilek Taymez

Anahtar Kelimeler: hemodiyaliz; inflamasyon; C- reaktif protein; prokalsitonin

Amaç:

Hemodiyalize giren kronik böbrek yetmezliği hastalarında C- reaktif protein ve prokalsitonin düzeyleri enfeksiyondan bağımsız olarak yüksek seyretmektedir. Bu durum hemodiyaliz hastalarında enfeksiyon tanısını koymayı zorlaştırmaktadır. Bu hastalarda gereksiz antibiyotik kullanımına ve antibiyotik direncine neden olmaktadır. Çalışmamızın sonuçlarına göre hemodiyaliz hastalarında enfeksiyon tanısını koymadaki karışıklığın giderilmesi ve bu hastalarda enfeksiyon tanısı için yeni bir C- reaktif protein ve prokalsitonin cut off değeri belirlenmesi amaçlandı.

Gereç ve Yöntem:

Bu çalışma prospektif olarak Ağustos-Kasım 2015 tarihleri arasında 4 diyaliz merkezinde haftada 3 kez rutin diyalize giren enfeksiyonu olmayan 394 hemodiyaliz hastası ve 152 sağlıklı gönüllü üzerinde yapıldı. Serum örneklerinden Selçuk Üniversitesi Tıbbi Mikrobiyoloji laboratuvarında PCT ve CRP çalışıldı. CRP nefelometrik yöntemle, PCT ise ELISA yöntemi ile çalışıldı.

Bulgular:

Hastaların ortalama CRP değeri 15.6±9.7 mg/dL iken, kontrol grubunda bu değer 3.5±0.6 mg/dL olarak saptandı. CRP değerleri açısından iki grup arasında istatistiki olarak anlamlı düzeyde fark saptandı (p=0.001). Hastaların ortalama PCT değeri 0.63±2.6 ng/mL tespit edilirken, kontrol grubunun PCT değeri 0.043±0.02 ng/mL saptandı. Bu fark istatistiki olarak anlamlı idi (p=0.001)

Sonuç:

Çalışma grubunun CRP yüksekliği HD prosedürünün sürekli olarak immün sistemi aktive etmesi ve kronik inflamatuvar süreç ile ilişkilendirildi. Çalışma grubunun PCT yüksekliği, PCT’nin inflamatuvar durumlardan etkilenebileceğini ve HD gibi kronik inflamatuvar süreçlerde normalden yüksek bulunabileceğini göstermektedir. Çalışmamızın sonuçlarının birinci basamakta, hemodiyaliz hastalarına gereksiz antibiyotik kullanımını azaltacağı düşünülmektedir.

Kaynaklar:

1. Visvardis G, Griveas I, Fleva A, Giannakou A, Papadopoulou D, Mitsopoulos E, Kyriklidou P, Manou E, Ginikopoulou E, Meimaridou D, Pavlitou K, Sakellariou G. Relevance of Procalcitonin Levels in Comparison to Other Markers of Inflammation in Hemodialysis Patients. Ren Fail 2005; 27: 429-34.
2. Samouilidou EC, Grapsa E. Relationship of Serum Cystatin C with C-Reactive Protein and Apolipoprotein A1 in Patients on Hemodialysis. Renal Failure, 30:711–715, 2008.
3. Park JH, Kim DH, Jang HR, Kim MJ, Jung SH, Lee JE, Huh W, Kim YG, Kim DJ, Oh HY. Clinical relevance of procalcitonin and C-reactive protein as infection markers in renal impairment: a cross-sectional study. Critical Care 2014; 18:640.

#105