Prematür Overian Yetmezlikte Semptom Yönetimi İçin Akupunktur Tedavisi: Olgu Sunumu

Hati̇ce Küçükceran, Çoşkun Özteki̇n, Kamile Marakoğlu

Anahtar Kelimeler: Prematür Ovarian Yetmezlik, Akupunktur, Menapoz

Giriş:

Prematür over yetmezlik (POF), zaman zaman ovulasyon ve menstrüel kanamalar olabilse de 40 yaş öncesi oluşan erken bir menapozal süreçtir. İnsidansı %1-3 arasında değişen bu hastalıkta çeşitli hormonal, fiziksel ve duygusal değişimler olur. Sıcak basması, yüz kızarması, gece terlemesi, uykusuzluk gibi vazomotor değişiklikler dışında, atrofik ve psikolojik değişiklikler de oluşabilir. Uzun dönemde ise kardiyovasküler hastalıklar ve osteoporoz gelişebilir. Bu olgu sunumunda POF’da akupunkturun hastanın semptomları ve bazı endokrinolojik parametreleri üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir.

Olgu:

38 yaşında, evli, nullipar bayan hasta ateş basması ve menstrual düzensizlik sebebiyle Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Polikliniğimize başvuru yaptı. Hastanın menstrual düzensizlikleri yaklaşık 4 yıl önce başlamış ve hastaya 35 yaşında erken ovarian yetmezlik tanısı konulmuş. Bu hastanın akupunktur tedavisinden beklentisi, menopozal şikayetlerinin hafiflemesi idi. Hastaya yapılan menopoz semptom değerlendirme ölçeği(MRS) tedavi öncesi 25 idi. Hastaya haftada 2 seans toplam 10 hafta akupunktur tedavisi uygulandı. 10 hafta sonra hastaya MRS ölçeği tekrar uygulandı ve 3 olarak değerlendirildi. Hastanın özellikle yoğun olan sıcak basma ve terleme şikayeti tamamen geçtiği görüldü. Hasta yaklaşık 1 yıl sonra telefonla arandı ve şikayetleri konusunda bilgi alındı. Hasta akupunktur tedavisini tamamladıktan sonra 1 yıldır ek bir tedavi yöntemi kullanmadığını belirtti. Şikayetleri tekrar sorgulandı MRS değeri 4 olarak değerlendirildi. Ayrıca hastanın östrojen düzeyi tedavi öncesi 26,7 ug/L iken, 10 hafta sonra 52,27 ug/L'ye yükseldi. FSH değeri 67,9 U/L'den 41,9 U/L'ye, LH değeri de 56,9 IU/L'den 33,89 IU/L'ye düştüğü görüldü.

Sonuç:

Aile hekimliği pratiğinde menapozal şikayetler ile sık karşılaşılmaktadır. Menopazal semptomların yönetiminde akupunkturun etkileri ilgili çeşitli çalışmalar mevcuttur. Akupunktur, sadece östrojenin yan etkileri olmaksızın bariz terapötik etkilere sahip olmakla kalmaz, aynı zamanda basitlik, rahatlık, düşük maliyet ve verimlilik gibi avantajlara da sahiptir.

Kaynaklar:

1. Şenocak GNC. Prematüre Ovarian Yetmezlikler. Medical Sciences 2019; 14(1): 70-81.
2. Zhang H, Qin F, Liu A, Sun Q, Wang Q, Xie S et al. Electro-acupuncture attenuates the mice premature ovarian failure via mediating PI3K/AKT/mTOR pathway. Life Sci. 2019; 217(15): 169-75.

#36