Propolis, Coronavirüs’e Karşı İyi Bir Fikir Olmayabilir!

Onur Öztürk, Mustafa Ünal, Muhammed Emin Göktepe, Muhammet Zahid Öncü

Anahtar Kelimeler: covid19, pandemi, propolis, getat

Derleme:

COVID-19 pandemisi ile boğuştuğumuz şu günlerde, tedavi için kullanılabilecek her türlü fikre açık olmak gerekmektedir. Yüksek doz vitamin C, ivermektin ve faviripavir gibi farklı tedaviler bu pandemi ile mücadelede ortaya çıkan ve kullanılan tedavilerdir. Propolis bu adaylardan biri olmuştur, dünyada ve Türkiye’de satışında patlama görülmüştür (1-3).
Propolis, balın ardından bilinirliği en yüksek arı ürünüdür. Apis mellifera tarafından çeşitli bitki kaynaklarından toplanan bir reçine karışımıdır. Tedavi edici etkinliğini önemli oranda sağlayan bileşikler polifenoller ve flavonoidlerdir (4). Propolisin bakteriler, virüsler, protozoalar ve mantarlara karşı savaşabildiği gösterilmiştir (5). Fakat, virüslerle savaşta bakterilerde olduğu kadar kadar parlak başarılar kazanılamamıştır. Bunun muhtemel sebebi, özellikle RNA virüslerinlerinin replikasyon sırasında ortaya çıkan hataları düzeltememelerinden kaynaklanan devamlı mutasyonlarıdır.
Literatürde coronavirus ve propolis ilişkisini irdeleyen çalışma yok denecek kadar azdır. Debiaggi ve ark. propolis flavonoidleriyle viral plak indirgeme tekniği kullanarak hücre kültürlerinde in vitro olarak deneyler gerçekleştirmiştir. Propolisin Coronaviruse karşı viral infektivite ve replikasyonun inhibisyonunda yüksek aktivite gösteren flavonoidi olmadığı görülmüştür (6). Ferreira ve ark. ise propolis ile immunize edilmiş farelerle edilmeyenler arasında coronaviruse karşı antikor düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptamamışlardır (7).
Pandemi döneminde can kaybını azaltmak için her türlü tedaviye açık olmak gerekirken propolisle coronavirus üzerine daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir.

Kaynaklar:

1- Interest in propolis increases amid virus outbreak. https://www.hurriyetdailynews.com/interest-in-propolis-increases-amid-virus-outbreak-153410. (Access: 03.04.2020)
2- Coronavirus (COVID-19) – Well, regarding those in China… almost everyone smokes there, which weakens the lungs, the primary target of the Coronavirus. https://www.modernghana.com/news/988923/coronavirus-covid-19-well-regarding-those.html. (Access: 03.04.2020)
3- A unique method of prevention of coronavirus developed in Russia. https://thetimeshub.in/a-unique-method-of-prevention-of-coronavirus-developed-in-russia/1212/.(Access: 03.04.2020)
4- Salomao K, Pereira PRS, Campos LC, Borba CM, Cabello PH, Marcucci MC, et al. Brazilian propolis: correlation between chemical composition and antimicrobial activity. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2008;5(3): 317–324.
5- Bastos EMAF, Simone M, Jorge DM, Soares AEE, Spivak M. In vitro study of the antimicrobial activity of Brazilian propolis against Paenibacillus larvae. Journal of Invertebrate Pathology. 2008;97(3): 273–281.
6- Debiaggi M, Tateo F, Pagani L, Luini M, Romero E. Effects of Propolis Flavonoids on Virus Infectivity and Replication. Microbiologica. 1990;13 (3): 207-13.
7- Ferreira LN, Finger PF, Castro CC, Siedler BS, Munhoz LS, Vargas GD, Fischer G, Hübner SO. Effect of the ethanolic extract from green propolis on production of antibodies after immunization against canine parvovirus (CPV) and canine coronavirus (CCoV). Braz. J. Vet. Res. Anim. Sci. 2012;49(2):116-121.

#44