Yaygın Anksiyete Bozukluğu Tanılı Hastaların COVİD-19 Tanısı Sonrası Anksiyete ve Sosyal Uyum Düzeylerinin İncelenmesi

Mehmet Hamdi Orum

Anahtar Kelimeler: COVİD-19, anksiyete, depresyon, sosyal uyum, pandemi

Amaç:

Tüm dünyayı etkisi altına almış olan COVİD-19 pandemisi,sosyal damgalamaya neden olmaktadır.Toplumdaki bireylerin ayrıştırıcı tutumu nedeniyle kişiler zamanla yalnızlık hissetmeye başlayarak içine kapanabilir. Sosyal izolasyon, karamsarlık, umutsuzluk, çaresizlik gibi düşünceler hastalarda var olan psikiyatrik belirtilerin artmasına veya ortaya çıkmasına neden olabilir. Yaygın anksiyete bozukluğu (YAB) sürekli, aşırı ve durumla uygun olmayan bir endişe durumunu ifade eder. Bu çalışmada, daha önce benzeri yaşanmamış bir pandemi sürecinin YAB hastalarının damgalanma düşüncesine etkisi incelendi.

Gereç ve Yöntem:

Bu kesitsel çalışma, Kahta Devlet Hastanesi psikiyatri polikliniğinde gerçekleştirildi. Çalışmaya, DSM-5’e göre YAB tanısı almış kişilerden, COVİD-19 tanısı almış ve testi bir ay önce negatif hale gelmiş 30 hasta (A Grubu, 12 erkek, 18 kadın) ve COVİD-19 tanısı almamış 32 hasta (B Grubu, 15 erkek, 17 kadın) dâhil edildi. A grubu çalışma sırasında, B grubu COVID-19 tanısı almadan önce YAB açısından stabildi. Ek psikiyatrik ya da organik hastalığı olan hastalar çalışmaya dâhil edilmedi ve bu yolla 115 hasta çalışma dışı bırakıldı. Beck Ansiyete Ölçeği (BAÖ), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Global Değerlendirme Ölçeği (GDÖ), Sosyal Uyum Kendini Değerlendirme Ölçeği (SUKDÖ) ve Kısa Psikiyatrik Değerlendirme Ölçeği (KPDÖ) uygulandı.

Bulgular:

Ortalama yaş, cinsiyet, medeni durum, ilaç kullanma, çalışma, eğitim durumları ve psikoterapi öyküsü açısından gruplar arasında farklılık saptanmadı (p>0,05). A grubunda BAÖ skoru 38,56±14,23; BDÖ skoru 22,89±5,65;GDÖ skoru 59,17±9,21; SUKDÖ skoru 29,26±9,66;KPDÖ skoru 56,25±15,54’di. B grubunda BAÖ skoru 16,14±7,32; BDÖ skoru 15,15±4,58; GDÖ skoru 68,87±11,41;SUKDÖ skoru 35,35±6,26;KPDÖ skoru 36,65±8,57’ydi. Gruplar arasında BAÖ (p<0,001), BDÖ (p<0,001), GDÖ (p=0,001), KPDÖ (p<0,001) ve SUKDÖ (p=0,003) açısından anlamlı farklılık vardı.

Sonuç:

COVİD-19,bir tetikleyici faktör olarak stabil durumda olan YAB hastalarında anksiyete düzeylerinin artmasına ve sosyal uyumun bozulmasına neden olmaktadır. YAB tedavisi başlandıktan sonra hastalar genelde idame tedaviyi birinci basamakta görürler. COVİD-19 sürecinde en yoğun çalışan sağlık birimlerinin başında birinci basamak gelmektedir.Bu yoğunlukları içerisinde,olası bir YAB alevlenmesini zaman kaybetmeden psikiyatri uzmanına yönlendiren aile hekimleri ruh sağlığı alanına önemli katkı sunmaktadır.

Kaynaklar:

1. Choi EPH, Hui BPH, Wan EYF. Depression and Anxiety in Hong Kong during COVID-19. Int J Environ Res Public Health. 2020 May 25;17(10):3740. doi: 10.3390/ijerph17103740. PMID: 32466251; PMCID: PMC7277420.
2. Sher L. COVID-19, anxiety, sleep disturbances and suicide. Sleep Med. 2020 Jun;70:124. doi: 10.1016/j.sleep.2020.04.019. Epub 2020 Apr 25. PMID: 32408252; PMCID: PMC7195057.
3. Bohlken J, Schömig F, Lemke MR, Pumberger M, Riedel-Heller SG. COVID-19-Pandemie: Belastungen des medizinischen Personals [COVID-19 Pandemic: Stress Experience of Healthcare Workers - A Short Current Review]. Psychiatr Prax. 2020 May;47(4):190-197. German. doi: 10.1055/a-1159-5551. Epub 2020 Apr 27. PMID: 32340048; PMCID: PMC7295275.
4. Torales J, O'Higgins M, Castaldelli-Maia JM, Ventriglio A. The outbreak of COVID-19 coronavirus and its impact on global mental health. Int J Soc Psychiatry. 2020 Jun;66(4):317-320. doi: 10.1177/0020764020915212. Epub 2020 Mar 31. PMID: 32233719.

#12