COVID-19 Aşı Araştırmaları Devam Ederken; Toplumun Gelecekteki COVID-19 Aşısına Yönelik Düşünce ve Tutumları

Oturum Aç

COVID-19 Aşı Araştırmaları Devam Ederken; Toplumun Gelecekteki COVID-19 Aşısına Yönelik Düşünce ve Tutumları

Büşra Akarsu, Dilara Canbay Özdemir, Duygu Ayhan Başer, İzzet Fidancı, Hilal Aksoy, Mustafa Cankurtaran

Anahtar Kelimeler: COVID-19, Bağışıklama, Düşünceler, Tutumlar, Aile Hekimliği

Amaç:

COVID-19’a karşı yeni ilaçların ve eski ilaçların klinik çalışmalarının geliştirilmesine ek olarak, bağışıklama çalışmaları da devam etmektedir. Bu çalışmada, bireylerin ülkemizde uygulamaya geçmemiş/ üzerinde çalışmaların devam ettiği COVID-19 aşısına yönelik düşüncelerini ve tutumlarını araştırmayı hedefledik.

Gereç ve Yöntem:

Bu tanımlayıcı çalışma 10/06/2020- 10/07/2020 tarihleri arasında internet üzerinden yapılmıştır. Örneklem, sosyal medya ve akıllı telefon kullanan 18 yaş üstü tüm bireylerden oluşmaktadır. Araştırmacılar tarafından geliştirilen anket formu 24 sorudan oluşmaktadır; sosyodemografik özellikler için 7 soru; sağlık özellikleri için 2 soru ve COVID 19 enfeksiyonuna dair 3 soru, katılımcıların aşılara ve planlanan COVID 19 aşısına dair düşüncelerine yönelik 12 soru bulunmaktadır. E-anket formu araştırmacılar tarafından 1 ay süreyle internet üzerinden paylaşılmıştır. Çalışmada örneklem hesabı yapılmamış olup belirtilen süre içerisinde anket formunu yanıtlayan kadar kişi araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.

Bulgular:

759 katılımcının yaş ortalaması 32.41 ± 9.92 (min = 18; max = 81) ve % 62.8'i kadındır. COVİD-19 için aşı geliştirilmesi durumunda katılımcıların %49,7'si kendisine; %38,4'ü çocuklarına COVID-19'a karşı aşı yaptıracağını belirtti. COVID 19 aşısını yaptırma isteği kişilerin cinsiyeti, mesleği, sağlık sigortası, anksiyete düzeyi, çocuk sahibi olması ve çocuklarına aşı yaptırmaya istekli olma durumları ile ilişkiliydi (p<0,05). Aşı olmayacağını belirtenler en yaygın neden olarak "Aşının yan etkilerinden korkma’’ "Yeni bir aşı olacağından güvenilir olabileceğini düşünmeme" ve "COVID-19 enfeksiyonunun biyolojik bir silah olduğunu ve aşının bu virüsü üretenlere hizmet edeceğini düşünme" belirtti.

Sonuç:

Çalışmamızda COVID 19 aşısı konusundaki kararsızlığın ve aşıyı reddetmenin en sık nedenleri aşının yan etkilerinden korkmak ve yeni bir aşı olacağı için güvenilir olabileceğini düşünmemekti. Ortaya koyduğumuz bu bilgilerin ışığında gelecekteki COVID 19 aşı kampanyasının başarısız olmaması ve hedeflenen düzeyde aşılama yapılabilmesi için medya, politikacılar, sağlık hizmeti sunanlar aşı geliştirme süreçlerini yakından takip etmeli, halkı şeffaf bir şekilde bilgilendirmeli ve halkın endişelerini dikkate almalıdır.

Kaynaklar:

1. T. C. Ministry of Health General Directorate of Public Health 2020. COVID-19 (SARS-CoV2 Infection) Guideline. https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/covid-19-rehberi.html (Date of access:27.07.2020)
2. Xu K, Cai H, Shen Y, et al. The Zhejiang experience 2020. Zhejiang Da Xue Xue Bao Yi Xue Ban 2020;49(1):0. PMID: 32096367
3. WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019 (Date of access: 27.07.2020)
4. WHO Coronavirus disease (COVID-19) pandemic. https://www.who.int/news-room/feature-stories/ten-threats-to-global-health-in-2019 (Date of access: 27.07.2020)
5. Wood JM. Developing vaccines against pandemic influenza. Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci 2001; 356 (1416): 1951-60.
6. Bish A, Yardley L, Nicoll C, Michie S. Factors associated with uptake of vaccination against pandemic influenza: A systematic review. Vaccine 2011; 29 (38): 6472-6484.
7. T. C. Ministry of Health General Directorate of Public Health 2020. https://covid19.tubitak.gov.tr/duyurular/covid-19-turkiye-platformu-asi-ve-ilac-gelistirme-sanal-konferansi-duzenledi. (Date of access: 27.07.2020)
8. Thanh Le T, Andreadakis Z, Kumar A, Gomez Roman R, Tollefsen S, Saville M, Mayhew S. The COVID-19 vaccine development landscape. Nat Rev Drug Discov 2020; 19: 305-306.
9. WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. https://www.who.int/who-documents-detail/draft-landscape-of-covid-19-candidate- vaccines. (Date of access: 27.07.2020)
10. Guan WJ, Ni ZY, Hu Y et al. Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N. Engl. J. Med 2020; 382: 1708– 1720
11. Corey L, Mascola JR, Fauci AS, Collins FS. A strategic approach to COVID-19 vaccine R&D. Science 2020; 368(6494): 948-950. DOI: 10.1126/science.abc5312
12. Amanat F, Krammer F. SARS-CoV-2 vaccines: status report. Immunity 2020; 52: 583-589. doi:10.1016/j.immuni.2020.03.007 PMID:32259480
13. Dubé E, Laberge C, Guay M, et al. Vaccine hesitancy: an overview. Hum Vaccines Immunother. 2013;9(8):1763–1773. doi: 10.4161/hv.24657
14. Spielmans GI, Parry PI. From Evidence-based Medicine to Marketing-based
Medicine: Evidence from Internal Industry Documents. J Bioeth Inq 2010; 7
(1):13-29. doi:10.1007/s11673-010-9208-8
15. Latimer K. About 20% of people in recent survey said they wouldn’t take COVID-19 vaccine 2020; https://www.cbc.ca/news/canada/saskatchewan/covid-survey-first-round-results-1.5541053. . (Date of access: 27.07.2020)
16. Henley J and Guardian correspondents (2020) Coronavirus causing some anti-vaxxers to waver, experts say. https://www.theguardian.com/world/2020/apr/21/anti-vaccination-community-divided-how-respond-to-coronavirus-pandemic. (Date of access: 27.07.2020)
17. Ball LK, Ball R, Pratt RD. An assessment of thimerosal use in childhood vaccines. Pediatrics 2001;107 (5):1147-1154. doi:10.1542/peds.107.5.1147.
18.Drasch G, Aigner S, Roider G, Staiger E, Lipowsky G. Mercury in human colostrum and early breast milk, its dependence on dental amalgam and other factors. J Trace Elem Med Biol 1998;12(1):23-27. doi:https://doi.org/10.1016/S0946-672X (98)80017-5.
19.Bose-O’Reilly S, Mccarty K, Steckling N, Lettmeier B. Mercury exposure and children’s health. Curr Probl Pediatr Adolesc Health Care 2010; 40: 186-215.doi:10.1016/j.cppeds.2010.07.002.
20.Hessel L. Mercury in vaccines. Bull Acad Natl Med 2003;187(8):1501-1510. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15146581.
21.Shaw C, Tomljenovic L. Aluminum in the central nervous system (CNS): Toxicity in humans and animals, vaccine adjuvants, and autoimmunity. Immunol Res 2013;56 (2-3):304-316. doi:10.1007/s12026-013-8403-1
22. Orbach H, Agmon-Levin N, Zandman-Goddard G. Vaccines and autoimmune diseases of the adult. Discov Med 2010;9 (45):90-97.
23. Zhiyuan Hou, Jie Chang, Dahai Yue, Hai Fang, Qingyue Meng, Yuting Zhang. Determinants of willingness to pay for self-paid vaccines in China, Vaccine 2014, 32(35), 4471-4477, doi.org/10.1016/j.vaccine.2014.06.047.
24.Bish AL, Yardley A, Nicoll S, Michie S. Factors associated with uptake of vaccination against pandemic influenza: a systematic review Vaccine 2011; 29 (38): 6472-6484
25. Kartal M, Güldal D. Yeni Aşıların Ulusal Programda Yer Alma Süreci. Türkiye
Klin J Fam Med-Special To. 2011;2 (5):5-10.
26. Asmundson GJG, Taylor S. How health anxiety influences responses to viral outbreaks like COVID-19: What all decision-makers, health authorities, and health care professionals need to know. J Anxiety Disord. 2020;71:102211. doi:10.1016/j.janxdis.2020.102211
27. Emily Ying-Yang Chan, Calvin Ka-Yeung Cheng, Greta Chun-Huen Tam, Zhe Huang, Po Yi Lee, Willingness of future A/H7N9 influenza vaccine uptake: A cross-sectional study of Hong Kong community, Vaccine 2015, 33 (38); 4737-4740, doi.org/10.1016/j.vaccine.2015.07.046.). PMCID: PMC7271220
28. Gürbüz Y, Tütüncü EE, Şencan İ, et al. İnfluenza A (H1N1) 2009 pandemisinde hastane çalışanlarının grip aşısına yaklaşımlarının araştırılması. Pamukkale Tıp Dergisi 2013; 6(1): 12–7. 10.
29.Sevencan F, Ertem M, Özçullu N, Dorman V, Kubat NK. The evaluation of the opinions and attitudes of healthcare personnel of the province Diyarbakir against influenza A (H1N1) and the vaccination. Hum Vaccin 2011; 7(9): 945-51.
30. Örmen B, Türker N, Vardar İ, et al. Hastane personeline pandemik influenza A (H1N1) aşı uygulamasının ardından aşılama hakkındaki görüşler ve gözlenen yan etkiler. Mikrobiyol Bül 2012; 46(1): 57-64.
31.Arda B, Durusoy R, Yamazhan T et al. Did the pandemic have an impact on influenza vaccination attitude? A survey among health care workers. BMC Infect Dis. 2011; 11: 87.
32.Giannattasio A, Mariano M, Romano R, et al. Sustained low influenza vaccination in health care workers after H1N1 pandemic: a cross sectional study in an Italian health care setting for at-risk patients. BMC Infect Dis. 2015; 15: 329.

#19