Bir Aile Sağlığı Merkezi Bünyesinde Kurulan Sigara Bıraktırma Kliniğinin Veri Analizi

Onur Öztürk, Mi̇kai̇l Özdemi̇r

Anahtar Kelimeler: Aile sağlığı merkezi, kırsal, sigara bıraktırma

Amaç:

Bu çalışmada, bir aile sağlığı merkezinde (ASM) kurulmuş ve faaliyet göstermiş olması yönüyle sıra dışı bir sigara bıraktırma kliniğinin geriye dönük veri analizinin yapılması ve birinci basamak perspektifinden değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem:

Araştırma kesitsel ve retrospektif özelliktedir. Samsun iline bağlı Asarcık ilçesi 6 no'lu aile hekimliği birimince hizmet verilen sigara bıraktırma kliniğinin temmuz 2016- eylül 2019 tarihleri arasındaki verileri otomasyon sistemi üzerinden taranmıştır. Hastaların demografik özellikleri, birime kayıtlı olup olmadıkları, bağımlılık seviye skorları, karbonmonoksit düzeyleri, görüşme sayıları, tedavileri ve başarı durumları değerlendirilmiştir.

Bulgular:

Toplamda 191 hastayla 503 kez görüşülmüştür. Hastaların %83.3’ü (n=159) erkektir. Sigarayı bırakma oranı %69,1’dir. Başarı oranlarına göre: Kombinasyonlar> vareniklin> bupropion> NRT’dir. Görüşme sayısındaki artışın sigara bırakmayı arttırdığı saptanmıştır (p<0,001). Görüşme sayısı ve CO miktarı arasında zayıf ve pozitif yönlü (r=0,17, p=0,02), yaş ve CO miktarı arasında orta kuvvette pozitif yönlü bir korelasyon tespit edilmiştir (r=0,35 , p<0,001).

Sonuç:

Sigara bağımlılığının üstesinden gelmede ASM’leri kapsayacak şekilde birinci basamakta önlemler ve tedaviler planlanmalıdır. Toplumun primer sağlık noktası olan ASM’lerde sigara bıraktırma klinikleri açıldıkça sigara bıraktırma oranları yükselebilir.

Kaynaklar:

#41