Sigara Bırakma Polikliniğine Başvuran Bireylerin Nikotin Bağımlılığı İle Depresyon-Anksiyete Arasındaki İlişkisi Ve Sigara Bırakma Sonuçlarına Etkisi
Mahmut Sami̇ Demi̇r, Kami̇le Marakoğlu
Anahtar Kelimeler: sigara; nikotin; depresyon; anksiyete; fagerstrom
Amaç:
Bu çalışmada; sigara bırakma polikliniğine başvuran bireylerin nikotin bağımlılığı ile depresyon-anksiyete arasındaki ilişkisi ve sigara bırakma sonuçlarına etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem:
Çalışmaya katılan bireylere 54 sorudan oluşan anket uygulandı. Anket de hastaların sosyodemografik özelliklerine yönelik sorular, sigara kullanan hastaların bağımlılık düzeylerini değerlendirmek için Fagerstrom Nikotin Bağımlılık Testi(FNBT), depresyon semptomatolojilerini değerlendirmek için Beck Depresyon Ölçeği(BDÖ) ve anksiyete semptomatolojilerini değerlendirmek için Beck Anksiyete Ölçeği(BAÖ) kullanıldı.
Bulgular:
Çalışmaya katılan bireylerin yaşları minumum 18 ve maksimum 64 idi (ortanca değeri 32). Katılımcıların %54,6’sının(n=427) 25-44 yaş aralığında olduğu görüldü. Katılımcıların %20,8’inin (n=163) kadın, %79,2’si(n=619) erkekti. Katılımcıların %61’i(n=477) evli idi. Bireylerin günlük içtikleri sigara sayısı ile sigara bırakma başarı durumu arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık vardı(p=0,002). Tasnif edilmiş Fagerstrom puanları ile kategorize edilmiş yaş grupları(p=0,005), eğitim durumları(p=0,003), meslekler (p=0,006) ve tanı almış bir hastalık (p=0,030) açısından istatiksel olarak anlamlı bir ilişki vardı. Yine tasnif edilmiş Fagerstrom puanları ile sigaraya başlama yaşı (p<0,001), günlük içilen sigara sayısı(p<0,001), paket/yıl(p<0,001), kaç yıldır sigara içtiği (p<0,001) ve ölçülen CO değerleri(p<0,001) arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık vardı. Cinsiyete göre sınıflandırılmış BDÖ skorları arasında arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık vardı(p=0,001). Eğitim durumuna göre gruplandırılmış BDÖ skorları arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık vardı (p=0,001). Çalışmaya katılan bireylerin BDÖ skoru ortanca değerleri ile tasnif edilmiş Fagerstrom puanları arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık vardı (p<0,001). Bireylerin BAÖ skoru ortanca değerleri ile tasnif edilmiş Fagerstrom puanları arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık vardı(p=0,001). Çalışmayı başarılı bir şekilde tamamlayan bireylerin ilk geldiklerinde sigarayı bırakmadan önceki BDÖ ve BAÖ puanı ortanca değerlerinin bir ay sonraki ortanca değerleri ile karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı bir şekilde düşme görülmüştür(p<0,001). BDÖ ve BAÖ puanlarının sigarayı bırakma da etkisi olmadığı görüldü.
Sonuç:
Çalışmamız bireylerin sigarayı bırakma noktasında kendi motivasyonu, verilen davranış terapisi ve uygun farmakoterapinin bireylerin mevcut depresyon ve anksiyete düzeylerinin anlamlı bir düzeyde azalttığını göstermektedir
Kaynaklar:
#93