Gebelikte Kaşıntı, Akılda Bulunması Gereken Bir Hastalık; Gebelik Kolestazı

Ramiz Yazıcı, Dilek Atik, Bensu Bulut

Anahtar Kelimeler: Gebelik, Kaşıntı, Gebelik kolestazı

Amaç:

Kaşıntı bir hastalıktan ziyade başta cilt hastalıkları olmak üzere çeşitli hastalıklarda görülen yaygın bir semptomdur. Yüksek katılımlı bir çalışmada genel popülasyonun yaklaşık yüzde 8’inde kaşıntı semptomu varlığı tespit edilmiştir (1). Onlarca cilt hastalığı yanında böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, hematopoetik hastalıklar, endokrin ve metabolik bozukluklar, nörolojik hastalıklar, psikojenik bozukluklar gibi sistemik hastalıkların da önemli bir semptomudur. Karaciğer hastalıklarına örnek olarak primer biliyer kolanjit, kolestatik sarılık, hepatit C ve hamilelik kolestazı örnek olarak verilebilir. Biz bu olguda kaşıntı şikayeti olan bir gebe hastanın klinik yönetiminden bahsetmek istedik.

Gereç ve Yöntem:

Bulgular:

OLGU
Kaşıntı şikayeti olan 29 haftalık gebe hasta acil servisimize başvurdu. 1 haftadır vücudunun her yerinde kaşıntısının olduğunu belirtti. Fizik muayenede belirgin bir cilt lezyonu, cilt kuruluğu olmadığı tespit edildi. Oskültasyonda patolojik bulgu saptanmayan hastanın batın muayenesinde hassasiyet-rebound-defans yoktu. Yapılan kan tetkikinde ALT:355,5 U/L (0-33), AST:328,8 U/L (0-32), ALP:226 U/L (35-105), Total bilirübin:1,913 mg/dL (0,1-1,2), direk bilirübin:1,818 mg/dL (0-0,3), CRP:11,15 mg/dL (0,15-5) olup diğer biyokimyasal parametrelerinde patolojik bir bulgu saptanmadı. Hemogram parametreleri incelendiğinde normal sınırlarda olduğu anlaşılmıştır. Hastada yapılan Eliza tetkiklerinde Anti-HBS: 2’nin altı (negatif), HbsAG:0,556 (negatif), Anti-HIV:0,290 (negatif), Anti-Hcv:0,09 (negatif) şeklindeki değerler viral hastalıkları dışlamıştır. Karın Ultrason tetkikinde: Karaciğer normal boyutta ve homojen ekodadır, Portal ven normal kalibrasyonda izlenmekte olup lüminal açıklık mevcuttur, Hepatik venlerin dağılımı ve kalibrasyonları normaldir, Safra kesesinde yoğun safra çamuru ve büyüğü 12 mm çapta olan 5-6 adet kalkül izlendi, Koledok ve intrahepatik safra kanalları normaldir, Pankreas boyutu, konturları ve parankim ekojenitesi normaldir şeklinde değerlendirildi. Mevcut bulgularla gebeliğe bağlı kolestaz tanısı konulan ve hidrasyon tedavisi başlanan hasta ileri tetkik ve tedavisi için dahiliye ile konsülte edilerek yatışı yapıldı. Toplamda 3 gün dahiliye servisinde yatan hastamızın kan biyokimyasal parametrelerinde gerileme olması ile taburcu edildi. Dahiliye yatışı sırasında 250 mg ursodeoksikolik asit tabletten günde 2 kez toplamda 1000mg / gün oral yoldan ilaç başlanmıştır.

Sonuç:

Kolestatik kaşıntı safra salgısının bozulması ile ortaya çıkar. Tipik olarak genel vücut kaşıntısı ile belirti verir fakat öncesinde sistemik hastalıklarda kaşıntının pek görülmediği avuç içi ve ayak tabanlarını içeren akral dağılımla başlar (2). Gebelikte vücut kaşıntı olgusunda ilk akla gelecek her ne kadar cilt kuruluğu vb cilt hastalıkları olsa da gebelik kolestazı özellikle gebelik izlemi yapan aile hekimleri başta olmak üzere klinisyenlerin aklında olması gereken bir durumdur.

Kaynaklar:

1. Dalgard F, Svensson A, Holm JØ, Sundby J. Self-reported skin morbidity among adults: associations with quality of life and general health in a Norwegian survey. J Investig Dermatol Symp Proc 2004; 9:120.
2. Wang H, Yosipovitch G. New insights into the pathophysiology and treatment of chronic itch in patients with end-stage renal disease, chronic liver disease, and lymphoma. Int J Dermatol 2010; 49:1.

#124