Ortalama Trombosit Hacmi ve Sayısının Diyabet ve Koroner Arter Hastalığındaki Değişimi
Yıldız Kayalı
Anahtar Kelimeler: MPV, trombosit sayısı, DM, KAH
Amaç:
Trombosit sayısı ve ortalama trombosit hacmi (MPV) özellikle son dönemlerde diyabet ve koroner arter hastalığı patogenezi ile ilişkili olabileceği düşüncesi ile güncellik kazanmıştır. Çalışmamız trombosit sayısını ve MPV’yi etkileyen parametrelere açıklık kazandırmayı amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntem:
Haziran-Ekim 2020 tarihleri arasında Sakarya Kaynarca Şehit Gökhan Ayder İlçe Devlet Hastanesi Aile Hekimliği polikliniğine başvuran ve tam kan sayımı yapılan hastalar hastane bilgi yönetim sisteminden retrospektif olarak tarandı. Hastaların demografik verileri, ek hastalıkları ve tam kan sayımı sonuçları kayıt altına alındı. Hastaların yaş, cinsiyet, diyabetes mellitus(DM) ve koroner arter hastalığı(KAH) verileri MPV ve platelet sayıları ile karşılaştırıldı. İstatistik analizler için Mann-Whitney U ve Spearman’s korelasyon testleri kullanıldı.
Bulgular:
Çalışmaya alınan 334 hastanın yaş ortalaması 60,19±10,49(33-88) idi. Hastaların %42,5(n:142)’i kadın iken %57,5(n:192)’i erkek olarak tespit edildi. Hastalarımızın %25,1(n:84)’i diyabet, %41(n:137)’i koroner arter hastalığı nedenli takiplerini sürdürmektedirler. Sırasıyla MPV ve platelet sayıları ortalamaları 8,28±1,76(5,27-20,5) ve 244,45±69,86(2,8-660)*1000 olarak tespit edilmiştir. Platelet sayıları ile diyabet ve koroner hastalık arasında bir ilişki bulunmaz iken yaşla bir korelasyonu da gözlenmedi(p>0,05). Platelet sayısının kadınlarda erkeklerden anlamlı şekilde fazla olduğu tespit edildi(p:0,002). Ortalama platelet hacmi ile yaş arasında korelasyon gözlenmemiş olup MPV ve KAH arasında da bir ilişki izlenmedi(p>0,05). Diyabetik hastalarda MPV değerlerinin anlamlı ölçüde artmış olduğu belirlendi(p:0,029). Kadınlarda anlamlı ölçüde artmış MPV oranları tespit edildi(p:0,036).
Sonuç:
Trombosit sayısı ve MPV artışının koroner damarlarda aterom plaklarının gelişimini hızlandırabileceği düşüncesi bazı yazarlar tarafından belirtilmiş olsa da bu konuda yeterli sayıda randomize kontrollü çalışma olmaması nedeniyle belirsizlik sürmektedir. Bizim çalışmamızda da MPV ve trombosit sayısı ile KAH arasında ilişki bulunamamıştır. Diyabetik hastalarda MPV oranlarının yüksek olmasının yanında mikrovasküler komplikasyonların göstergesi olabileceğini belirten çalışmalar da mevcuttur. Bizim çalışmamızda da diyabetik hastalarda MPV oranları bu görüşü destekler nitelikte yüksek bulunmuştur. Tüm bunlara rağmen MPV ile ilgili belirsizlik sürmekte ve prospektif randomize çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Kaynaklar:
1- Radha RKN, Selvam D. (2016). MPV in Uncontrolled & Controlled Diabetics- Its Role as an Indicator of Vascular Complication. Journal Of Clinical And Diagnostic Research. doi:10.7860/jcdr/2016/21499.8353
2- Mirzaie AZ, Abolhasani M, Ahmadinejad B, Panahi M. (2012). Platelet count and MPV, routinely measured but ignored parameters used in conjunction with the diagnosis of acute coronary syndrome: single study center in Iranian population, 2010. Medical Journal of Islamic Republic of Iran, Vol. 26, No. 1, Feb. 2012, pp. 17-21
#87